Kinh Thánh nói gì về môi trường và trách nhiệm của chúng ta đối với nó?Nhiều người nghĩ rằng Kinh Thánh chỉ đề cập đến đạo đức đạo lí (ví dụ, không nói dối, lừa dối hoặc ăn cắp). Hoặc có thể nó chỉ liên quan đến kiêp-sau ở thiên đàng. Nhưng mối quan hệ giữa nhân loại, trái đất và sự sống trên đó, cùng với trách nhiệm của chúng ta, đã được giới thiệu ngay từ trang đầu tiên của Kinh Thánh.
Kinh Thánh nói rằng Đức Chúa Trời đã sáng tạo nhân loại theo nhân loại theo Hình ảnh của Người. Vào thời điểm đó, Người cũng giao cho nhân loại nhiệm vụ đầu tiên của họ. Như Kinh Thánh ghi lại:
26 Sau đó Thượng Đế bảo, “Chúng ta hãy tạo nên con người [a] theo hình ảnh của chúng ta, để họ quản trị loài cá dưới biển, loài chim trên trời, các loài gia súc, để họ cai trị khắp đất cùng các loài bò sát.”
27 Nên Thượng Đế tạo con người theo hình ảnh Ngài. Thượng Đế tạo ra họ theo hình ảnh Ngài. Ngài tạo ra người đàn ông và đàn bà. 28 Thượng Đế ban phước cho con người và bảo, “Hãy sinh con đẻ cái thật nhiều cho chật đất và hãy quản trị đất. Hãy cai quản loài cá trong biển, chim trên trời và các động vật trên đất.”
Genesis 1:26-28
Đức Chúa Trời giữ quyền sở hữu.
Một số người đã hiểu sai các mệnh lệnh ‘chế ngự’ và ‘cai trị’ như ngụ ý rằng Đức Chúa Trời đã trao thế giới cho nhân loại để chúng ta làm những gì chúng ta muốn với nó. Do đó, chúng ta tự do ‘cai trị’ trên trái đất và hệ sinh thái của nó theo mong muốn và sở thích của chúng ta. Theo cách suy nghĩ này, Đức Chúa Trời đã rửa tay sạch sẽ với sự sáng tạo của Người ngay từ đầu. Sau đó Người trao nó cho chúng ta để chúng ta làm như chúng ta thích.
Tuy nhiên, Kinh Thánh không bao giờ nói rằng nhân loại bây giờ ‘sở hữu’ thế giới để làm theo ý muốn của họ. Nhiều lần trong suốt Kinh Thánh, Đức Chúa Trời khẳng định quyền sở hữu tiếp tục của Người đối với thế giới. Hãy xem điều Đức Chúa Trời thông qua Mô-sê nói khoảng năm 1500 TCN
5 Nên bây giờ nếu các ngươi vâng lời và giữ giao ước ta, các ngươi sẽ thuộc về ta, thành tài sản quí giá mà ta chọn ra từ các dân. Mặc dù cả trái đất đều thuộc về ta,
Xuất Hành 19:5
Và thông qua Đa-vít khoảng năm 1000 TCN.
10 vì tất cả muôn thú trong rừng đều thuộc về ta.
Các gia súc ăn cỏ trên ngàn núi cũng là của ta.
11 Ta biết từng con chim trên núi,
mọi sinh vật trong đồng nội cũng thuộc về ta.
Thánh Thi 50:10-11
Chính Đức Chúa Jesus đã dạy rằng Đức Chúa Trời duy trì một quan tâm tích cực và hiểu biết chi tiết về tình trạng của các loài động vật trên thế giới này. Như Người dạy:
29 Hai con chim sẻ chỉ đáng giá một xu, vậy mà chẳng một con nào rơi xuống đất nếu Cha các con không cho phép.
Ma-thi-ơ 10:29
Chúng ta là những người quản lý.
Cách hiểu chính xác hơn về vai trò được giao cho nhân loại là nghĩ về chúng ta như là ‘những người quản lý’. Đức Chúa Jesus đã sử dụng hình ảnh này nhiều lần trong lời dạy của Người để miêu tả mối quan hệ giữa Đức Chúa Trời và con người. Dưới đây là một ví dụ:
16 Chúa Giê-xu dạy các môn đệ, “Có một ông nhà giàu nọ thuê một người làm quản lý cơ sở của mình. Nhưng anh quản lý bị tố cáo là tiêu tán tài sản của chủ. 2 Ông chủ liền gọi anh lại hỏi, ‘Việc tai tôi nghe về anh là làm sao? Anh hãy khai trình cho tôi những gì anh làm về tiền của tôi, vì từ nay về sau anh không được làm quản lý nữa.’
Lu-ca 16:1-2
Trong bài tương ứng này, Đức Chúa Trời là ‘người đàn ông giàu có’ – chủ sở hữu của tất cả mọi thứ – và chúng ta là những người quản lý. Đến một thời điểm nào đó, chúng ta sẽ được đánh giá về cách chúng ta đã quản lý những gì Người sở hữu. Đức Chúa Jesus liên tục sử dụng mối quan hệ này trong nhiều bài dạy của Người.
Theo cách suy nghĩ này, chúng ta giống như những người quản lý quỹ hưu trí. Họ không sở hữu các quỹ hưu trí – những người đóng góp vào quỹ hưu trí là chủ sở hữu. Các người quản lý quỹ được ủy quyền quyền hạn để đầu tư và quản lý quỹ hưu trí vì lợi ích của người hưởng hưu. Nếu họ không có năng lực, lười biếng hoặc làm công việc kém, người chủ sở hữu sẽ thay thế họ bằng những người khác.
Vì vậy, Đức Chúa Trời vẫn là ‘chủ sở hữu’ của sự sáng tạo và đã ủy quyền cho chúng ta quyền hạn và trách nhiệm quản lý nó một cách đúng đắn. Do đó, việc tìm hiểu mục tiêu và quyền lợi của Người liên quan đến sự sáng tạo là thận trọng. Chúng ta có thể tìm hiểu điều này thông qua việc xem xét một số mệnh lệnh của Người.
Tâm hồn của Đức Chúa Trời đối với Sự Sáng Tạo của Người được tiết lộ qua các mệnh lệnh của Người.
Sau Lễ phục sinh, và việc truyền Mười điều răn, Mô-sê nhận được thêm hướng dẫn chi tiết về cách mà dân tộc Israel mới thành lập nên tự mình trong Đất Hứa. Hãy xem xét các hướng dẫn đó, mà thể hiện giá trị trong tâm hồn của Đức Chúa Trời liên quan đến môi trường.
25 Chúa phán cùng Mô-se trên núi Si-nai, 2 “Hãy bảo dân Ít-ra-en như sau: Khi các ngươi vào nhận đất mà ta ban cho, thì mỗi bảy năm hãy để đất nghỉ ngơi làm năm Sa-bát cho Chúa. 3 Các ngươi có thể gieo giống và trồng trọt trong sáu năm, tỉa vườn nho trong sáu năm và hưởng hoa lợi. 4 Nhưng đến năm thứ bảy, ngươi phải để đất nghỉ. Đó là thời kỳ đặc biệt các ngươi tôn kính Chúa. Ngươi không được gieo giống trong ruộng hay tỉa sửa vườn nho ngươi.
Lê-vi 25:1-4
Khác biệt so với tất cả các quốc gia và thực hành khác vào thời điểm đó (cách đây 3500 năm) và thậm chí khác biệt so với thực tế thường được thực hiện ngày nay, mệnh lệnh này đảm bảo rằng đất đai sẽ không được cày cuốc mỗi năm thứ bảy. Như vậy, đất đai có thể có một khoảng thời gian “nghỉ ngơi” định kỳ. Trong khoảng thời gian nghỉ này, các chất dinh dưỡng đã bị cạn kiệt do nông nghiệp nặng nề có thể được bổ sung lại. Mệnh lệnh này thể hiện rằng Đức Chúa Trời coi trọng tính bền vững của môi trường trong dài hạn hơn là khai thác ngắn hạn. Chúng ta có thể mở rộng nguyên tắc này đối với các nguồn tài nguyên môi trường như nguồn cá. Hạn chế việc câu cá theo mùa hoặc tạm dừng câu cá cho đến khi các nguồn cá bị khai thác quá mức có thể phục hồi. Mệnh lệnh này áp dụng như một nguyên tắc mở rộng cho tất cả các hoạt động gây hao hụt tài nguyên tự nhiên của chúng ta, bất kể là nước, động vật hoang dã, nguồn cá hoặc rừng rậm.
Hướng dẫn này có vẻ có lợi cho môi trường. Nhưng bạn có thể đang tự hỏi cách người Israel sẽ ăn trong năm họ không cấy trồng. Họ là con người giống chúng ta và họ cũng đặt ra câu hỏi này. Kinh Thánh ghi lại cuộc trao đổi như sau:
18 Hãy ghi nhớ và tuân giữ mọi luật lệ và qui tắc của ta để các ngươi sống bình yên trong xứ. 19 Đất sẽ sinh sản hoa lợi tốt cho ngươi, ngươi sẽ ăn uống no nê và sống bình an trong xứ.
20 Nhưng các ngươi có thể hỏi, ‘Nếu chúng tôi không gieo giống hay gặt hái thì lấy gì mà ăn trong năm thứ bảy?’ 21 Ta sẽ ban phước lớn trong năm thứ sáu, đất sẽ sinh sản đủ hoa lợi bằng ba năm. 22 Nên khi ngươi trồng trọt trong năm thứ tám, ngươi sẽ vẫn còn ăn thổ sản của các năm trước; ngươi sẽ vẫn ăn thổ sản cũ cho đến mùa gặt của năm thứ chín.
Lê-vi 25:18-22
Nỗi lo âu về phúc lợi của động vật.
4 Khi con bò đang đạp lúa thì đừng khớp mõm nó.
Phục Truyền Luật Lệ 25:4
Người Israel được yêu cầu đối xử tốt với các loài vật làm việc. Họ không nên ngăn cản động vật kéo bộ nghiền lúa (để lúa bị bóc vỏ) khỏi được thưởng thức một phần quả của công sức và lao động của chúng.
11 Còn ta lại không lo cho thành lớn Ni-ni-ve trong đó có hơn một trăm hai mươi ngàn người không biết phải trái [a], và vô số gia súc hay sao?”
Giô-na 4:11
Đoạn trích trên đến từ cuốn sách nổi tiếng của Gio-na. Trong cuốn sách này, một sinh vật biển khổng lồ đã nuốt chửng Gio-na trước khi ông tuân theo lời kêu gọi của Ngài để thuyết giáo sự ăn năn đối với những công dân tội ác của Thành Nineve. Tức giận với Đức Chúa Trời vì họ đã ăn năn từ lời thuyết giáo của ông và do đó đã tránh được Sự phán xét của Người, Gio-na than phiền đắng cay trước mặt Đức Chúa Trời. Trích dẫn trên là câu trả lời của Đức Chúa Trời đối với sự than phiền của ông. Ngoài việc tiết lộ sự quan tâm của Đức Chúa Trời đối với nhân dân Thành Nineve, Người cũng tiết lộ sự quan tâm đối với động vật. Đức Chúa Trời vui lòng vì những con vật được bảo toàn bởi sự ăn năn của nhân dân Thành Nineve.
Phán xét đối với những người gây hại cho trái đất
Sách Khải Huyền, cuốn sách cuối cùng trong Kinh Thánh, đưa ra những tầm nhìn về tương lai của thế giới chúng ta. Chủ đề phổ biến về tương lai mà nó dự đoán tập trung vào sự phán xét sắp tới. Sự phán xét sắp tới được kích hoạt vì nhiều lý do, bao gồm:
18 Dân cư trên thế giới nổi giận,
nhưng cơn thịnh nộ Ngài đã đến.
Tới lúc Ngài xét xử kẻ chết và ban thưởng cho các tôi tớ Ngài là các nhà tiên tri
và các dân thánh của Ngài,
những người kính sợ Ngài
cả lớn lẫn nhỏ.
Đã đến lúc hủy diệt những kẻ hủy diệt thế gian!”
Khải Huyền 11:18
Nói cách khác, Kinh Thánh dự đoán rằng nhân loại, thay vì quản lý trái đất và hệ sinh thái của nó một cách phù hợp với ý muốn của chủ sở hữu, sẽ ‘phá hủy trái đất’. Điều này sẽ kích hoạt sự phán xét để tiêu diệt những kẻ có tội.
Dưới đây là một số dấu hiệu của ‘kết thúc’ khi chúng ta đang phá hủy trái đất?
25 Sẽ có những điềm lạ trên mặt trời, mặt trăng và các ngôi sao. Trên đất, nhiều quốc gia sẽ kinh khiếp và hoang mang vì tiếng gầm thét và sóng cồn dữ dội của biển cả.
Lu-ca 21:25
8 Thiên sứ thứ tư trút chén trên mặt trời thì mặt trời được phép đốt cháy người ta. 9 Họ bị sức nóng cháy phỏng nên nguyền rủa Thượng Đế là Đấng có quyền trên các sự khốn khổ ấy. Họ vẫn không chịu ăn năn hối hận để dâng vinh hiển cho Ngài.
Khải Huyền 16:8-9
Những dấu hiệu này được ghi lại cách đây 2000 năm nghe có vẻ giống việc mực nước biển đang tăng và tăng cường mạnh mẽ của cơn bão biển mà chúng ta chứng kiến ngày nay là một phần của hiện tượng nóng lên toàn cầu. Có lẽ chúng ta nên chú ý đến lời cảnh báo cổ xưa này.
Chúng ta có thể làm gì để giúp bảo vệ môi trường?
Dưới đây là một số bước chúng ta có thể thực hiện để góp phần làm cho môi trường tốt hơn:
- Giảm lượng chất thải bằng cách tái sử dụng sản phẩm càng nhiều càng tốt trước khi tái chế chúng. Tái chế các vật phẩm có thể được chế biến và sử dụng lại, như giấy, nhựa và kim loại.
- Nhựa gây hại cho môi trường, vì vậy giảm việc sử dụng nhựa là một bước đầu tiên dễ dàng. Bạn có thể thực hiện những bước đơn giản như mang theo chai nước khi đi ra ngoài thay vì mua nước đóng trong chai nhựa. Tái sử dụng túi mua sắm nhựa. Sử dụng hộp kim loại hoặc thủy tinh để bảo quản thực phẩm. Một số loại đồ ăn và thực phẩm vẫn được đóng gói bằng nhựa. Bạn có thể thử mua chúng theo số lượng lớn và sau đó bỏ vào các hộp tái sử dụng.
- Nước là một yếu tố quan trọng của môi trường. Bảo vệ nước bằng cách thực hiện những biện pháp như tắt vòi nước khi không sử dụng. Sửa chữa ống nước và vòi nước đang chảy nhỏ giọt.
- Sử dụng sản phẩm tiết kiệm năng lượng. Ví dụ, sử dụng bóng đèn tiết kiệm năng lượng không chỉ tốt cho môi trường (có lượng khí carbon thấp hơn) mà còn giúp tiết kiệm chi phí năng lượng của bạn.
- Sử dụng phương tiện giao thông công cộng thay vì sử dụng ô tô riêng. Điều này không phải lúc nào cũng dễ dàng vì ô tô riêng thường tiện lợi hơn việc đi bộ hoặc sử dụng xe buýt. Nhưng hãy thử đi bộ khoảng cách ngắn để tập thể dục và bảo vệ môi trường. Nếu thời tiết đẹp, hãy thử sử dụng xe đạp. Mua ô tô điện thay vì ô tô đốt nhiên liệu hoá thạch là một cách khác chúng ta có thể giảm lượng khí carbon gây ra bởi ô tô.
- Sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường, không gây hại cho môi trường. Điều này bao gồm thực phẩm hữu cơ hoặc các sản phẩm làm vệ sinh phân huỷ tự nhiên.
- Không xả rác. Do việc xả rác, nhiều vật liệu nhựa được cuốn vào đại dương và các nguồn nước ngọt.
- Hãy nhớ rằng những thay đổi nhỏ có thể tạo ra sự khác biệt lớn. Bất kể bước đi nào bạn thực hiện để bảo vệ môi trường, nếu bạn duy trì nó trong suốt cuộc đời, sẽ tạo ra sự khác biệt.
- Chia sẻ những mẹo và chiến lược này với người khác.
- Giáo dục mọi người, đặc biệt là các thế hệ trẻ, về môi trường và tầm quan trọng của việc bảo vệ nó. Mạng xã hội là một phần quan trọng của cuộc sống của chúng ta. Sử dụng mạng xã hội để chia sẻ thông tin về vấn đề môi trường và cách chúng ta có thể bảo vệ nó.
- Thực hành những biện pháp ngăn ngừa này để bạn có thể làm gương cho người khác. Mọi người thường dễ dàng học theo thói quen mới khi thấy người khác áp dụng nó.